Slogan Facebook không còn thông điệp miễn phí

Kể từ năm 2008, phía dưới mục Tạo tài khoản, Facebook khẳng định họ “free and always will be” (miễn phí và luôn luôn như vậy), ý nói người dùng không mất gì để trở thành thành viên mạng xã hội này. Slogan trên đã nằm ở trang chủ Facebook hơn một thập kỷ. Tuy nhiên, trong tháng 8, khẩu hiệu đã đổi thành “It’s quick and easy” (Tạo tài khoản nhanh chóng và dễ dàng).

Slogan cũ và mới của Facebook.

Facebook chưa giải thích lý do chuyển slogan, nhưng trang Business Insider cho rằng động thái này thể hiện sự thay đổi trong chiến lược của hãng. Facebook vẫn luôn khẳng định mạng xã hội hoạt động miễn phí với người dùng và kiếm tiền nhờ quảng cáo. Tuy nhiên, sau một loạt scandal liên quan tới quyền riêng tư, giá trị của thông tin cá nhân mà người dùng trao cho Facebook khi đăng ký tài khoản trở nên rõ ràng. Facebook đã khai thác những dữ liệu đó để bán các quảng cáo mục tiêu.

Theo Mashable, người dùng không trả tiền, nhưng lại rất mất nhiều thứ khi tham gia mạng xã hội. Ngoài dữ liệu cá nhân, mạng xã hội này còn lấy đi những thứ khác, trong số đó là sức lao động và thời gian.

Người dùng thông thường làm hai việc cho Facebook: Tạo ra dữ liệu và sản xuất nội dung. Facebook thực chất là một công ty quảng cáo và mọi thông tin người dùng chia sẻ đều là thứ mà các khách hàng của mạng xã hội này có thể sử dụng để tác động đến cách thức và những gì người dùng mua sắm.

Đôi khi, việc sử dụng dữ liệu người dùng là “lành tính”. Đôi khi mạng xã hội và bên thứ ba có thể lợi dụng chính dữ liệu đó để định hình tính cách cũng như hành vi của bạn trên Internet. Vụ bê bối của Cambridge Analytica, được phanh phui đầu năm 2018, thể hiện điều đó. Năm 2015, Cambridge Analytica (hiện đã phá sản) đã thu thập thông tin cá nhân của 87 triệu người dùng Facebook mà họ không hề hay biết. Những dữ liệu này được cho là đã bị phân tích và khai thác để hiển thị các nội dung quảng cáo liên quan tới chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ 2016 của ông Donald Trump.

Còn theo New York Times, trung bình mỗi người dành 35 phút mỗi ngày sử dụng các sản phẩm của Facebook, tính cả Instagram và Messenger, tương đương 26 ngày làm việc 8 tiếng một năm. Facebook kiếm tiền từ các nhu cầu cơ bản của cuộc sống: nhu cầu duy trì mối quan hệ với bạn bè và gia đình, nhu cầu theo kịp tin tức, nhu cầu hình thành và chia sẻ niềm tin về thế giới. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Luneburg (Đức) và Đại học Essex (Anh) cho rằng: “Thoạt nhìn, những gì xuất hiện là một hoạt động thông tin liên lạc tự do nhưng trên thực tế lại là một hình thức lao động tự do”. Nói cách khác, người dùng đang làm việc không công cho Facebook, nhưng lại tưởng đang sử dụng Facebook miễn phí.

“Facebook không miễn phí và chưa bao giờ miễn phí”, luật sư José Antonio Castillo nhấn mạnh trên Business Insider. “Dữ liệu cá nhân đáng giá rất nhiều tiền”.

Bên cạnh đó, dù slogan từng khẳng định miễn phí, trong chính sách nền tảng của mình, Facebook lại tuyên bố: “Chúng tôi không đảm bảo rằng nền tảng luôn luôn miễn phí”.

Châu An